Konuşma ile ilgili bugüne kadar yapılan çalışmalarda ya konuşma eğitimi ya da güzel konuşma (diksiyon) üzerinde durulmuştur; ancak güzel konuşmayı konuşma eğitiminden ayırmak mümkün değildir. Diksiyon bilgisine ve becerisine sahip olmayan bir kişinin aldığı Diksiyon eğitiminden tam olarak faydalanması söz konusu olmayacaktır.
Diksiyon Eğitimi almış bir kişi;
• Türkçenin bütün seslerini tanımalı ve bunları doğru seslendirmeyi bilmelidir.
• Sahip olduğu ses bilgisini etkili biçimde kullanabilmelidir.
• Türkçenin şekil ve cümle yapısına uygun akıcı ve anlaşılır konuşabilmelidir.
• Jest ve mimiklerle ifade edilen beden dilini etkili bir şekilde kullanabilmelidir.
• Küçük veya büyük kitleler karşısında konuşurken heyecanını
denetlemesini bilmelidir.
• Son olarak yukarıda bahsi geçen özellikleri edinerek kişi, kendisini etkili bir şekilde anlatabilmelidir.
Diksiyon Eğitimi doğru, güzel ve etkili konuşma, görüntü, beden dili, toplumsal ve kurumsal görgü kuralları, imaj değişimi (hangi elbise ile hangi aksesuarı kullanacaksınız, hangi renkleri, hangi ortamlarda giyeceksiniz gibi konular üzerinde yapılan çalışmalardır), etkin bir ses tonu, topluluk önünde heyecanınızı kontrol altına alabilme teknikleri, özgüven geliştirme gibi eğitimler verilmektedir.
Söz, vurgu ile müzik güzelliği kazanır. Konuşma sırasında, hecelerden birinin diğerlerine göre daha baskılı, daha kuvvetli olarak söylenmesine vurgu, baskılı söylenen heceye vurgulu hece denir. Vurgu kelimenin her yerinde, ilk, orta veya son hecede olabilir. Ancak orta hece vurgusu yaygın değildir. Türkçede vurgu fonemiktir, anlam farkı yaratır. Dilin yapısı ve kelimenin anlamıyla doğrudan ilgili olan, konuşana ve kullanışa göre değişmeyen, herkes tarafından uyulması gereken vurgudur. Doğal vurguya uyulmadığı zaman dilin yapısı bozulur. Bazen de söylenmek istenenle ortaya çıkan anlam birbirinden farklı olur. Kelimedeki bir hecenin diğerlerinden daha güçlü olan vurgusuna kelime vurgusu denir.
Türkçede kelime vurgusu genellikle son hecededir, kelime yapım eki aldıkça vurgu son heceye kayar. Cümleyi oluşturan öğelerden birinin diğerlerine göre baskılı söylenmesidir. Türkçede doğal cümle vurgusu yüklem üzerindedir, ancak söylenecek sözün anlam değeri vurguyu diğer öğelere kaydırabilir.
Karşımızdaki kişinin ruh halini çözmemizi sağlar. Bunun nedeni zihin ve bedenin aynı sibernetik sistemin parçaları olmasıdır. İletişime geçtiğimiz kişiden sonuçları biz kendimiz çıkarırız. İletişimde kelime ve sesin toplamda % 45 oranı oluşturduğunu kabul edersek beden dilinin etkisi bu ikisinin toplamından bile fazladır. Burada aklınıza ‘sen sus gözlerin konuşsun’ ifadesi gelebilir. Shakespeare da bu konuda sözlerin tamamlayamadığını gözler tamamlar diyerek bizi desteklemiştir.
Konuşma Sanatı (Diksiyon)
İnsanın düşünce ve duygularını çevresine aktarmada kullandığı iletişim aracına konuşma denir.
Konuşma;
1. Konuşmak işi.
2. Görüşme, danışma, müzakere.
3. Dinleyicilere bilim, sanat edebiyat vb.
konularda bilgi vermek için yapılan söyleşi, konferans . Diksiyon eğitimi bu üç tanımı içine alan bir eğitimdir. Diksiyon eğitimi almış bir kişi kullandığı dille konuşmak işini yapabilen, yaşadığı sosyal çevrede insanlarla görüşebilen, danışabilen ve müzakere edebilen kişidir. Dinleyicilere bilim, sanat, edebiyat yani uzmanı olduğu alanda konuşma işini yapabilen ve bunun sonucunda insanları ikna edebilen kişi ise konuşma eğitimi ve becerisine tam olarak sahip olan kişidir.
Yani konuşma, üç aşamalıdır. Birincisi bir bebeğin konuşmayı öğrenmesiyle örneklendirilebilecek olan konuşma; ikincisi kişinin içinde yaşadığı sosyal çevresine (aile, akraba, arkadaş, iş vs) kendisini ifade edebilmek için yaptığı konuşmalar; üçüncüsü ise uzman olduğu alanda dinleyicilere yaptığı konuşmalardır.
Diksiyon ise bir sanattır. Diksiyon becerisini edinmiş kişiler, çevrelerindeki insanları kısa sürede etkileme, kendi duygu ve düşüncelerini ifade edebilme ve böylece karşılarındaki insanlar tarafından kabul edilme gücüne sahiptirler. Hatta öyle ki bu insanlar dost sohbetlerinin yegâne aranan isimleridirler. Girdikleri ortamda onlar konuşurken insanlar etrafl arında bulunmak, onları merkeze almak isterler.
Diksiyon hem özel hayatta hem de iş hayatında kendini kabul ettirmenin ve başarının sırrıdır. İş hayatında başarılı olabilmek için kişinin kısa sürede kendisini karşısındakine tanıtmaya, işiyle ilgili bilgisini ve becerisini göstermeye yetkin olması gerekir ki bu da konuşma becerisiyle yakından ilgilidir. Özel hayatta da mutluluğu yakalayabilmenin, aileyle arkadaşlarla iletişim kurabilmenin yolu güzel konuşmaktan geçer.
Diksiyon Eğitiminin Önemi
Sosyal bir varlık olan insan, küçük veya büyük ama mutlaka bir topluluk karşısında konuşma gereksinimi duyar. Bugün içinde yaşanılan toplum düzeninde her insana konuşma hakkı verilmektedir. Bu sebeple güzel konuşma çalışmaları toplum içinde yaşayan her birey için faydalıdır. Ayrıca günümüzde artan eğitim olanakları sayesinde insanlar eğitim alma fırsatına daha çok sahip olmakta, bu eğitimler sonucu kazandıkları bilgileri toplumla paylaşma ihtiyacı duymaktadırlar. Bu paylaşım için düzenlenen çalıştay, konferans, bilgi şöleni (sempozyum) gibi bilim faaliyetleri de güzel konuşma becerisini gerektirir.
Topluluk karşısında konuşan bazı insanlar yerel ağız kullanmamaya yahut konuşmalarında yabancı kelimelerden arınmaya gayret etmezler. Türkçeyi doğru ve güzel konuşma çabasına girmezler. Güzel konuşmanın önemine dikkat etmezler. Güzel konuşmak için çaba sarf etmedikleri için başarısızlığa uğrarlar ama yine de güzel konuşmanın önemini idrak edemezler. Öyle ki güzel konuşmaya çalışmayı gereksiz bulurlar.
Bugüne kadar böyle gelmiş, bugünden sonra da böyle gider düşüncesiyle güzel konuşmada örnek olması gereken öğretmenler, özellikle de Türkçe öğretmenleri, güzel konuşmaya çalışmaya veya güzel konuşma dersi almaya ihtiyaç duymamaktadır. Diksiyon Eğitimi almadan güzel konuşma becerisine sahip insanları örnek göstererek dersin gereksizliği üzerinde durmaktadırlar. Oysa bu kişiler, ancak ve ancak Diksiyon Eğitimi aldıklarında yaptıkları bariz ve basit hataları görürler.
Bu türlü öğretmenler okudukları bir metnin, anlattıkları bir konunun anlamını öğrenciye ifade edemez, öğrencinin konu üzerinde dikkat toplamasını sağlayamazlar. Bunu konu hakkında bilgisiz oldukları için değil anlatılmak istenen düşünceyi kötü konuşmalarıyla anlaşılmaz hale getirdikleri için yaparlar. Aslında bahsedilen bu durum, yalnızca Türkçe öğretmenleri için değil; bütün eğitimciler, ebeveynler, politikacılar, sanatçılar, yüksek mevki sahipleri, esnaf yani halkın her kesimi için geçerlidir.
Siyasi liderlerin bir kısmı hitap ettikleri kitleye sadece yüksek sesle hitap ettiklerinde onları ikna ettiklerini ve iyi konuşma yaptıklarını düşünmektedirler. Oysa güzel konuşmak ve iyi anlatmak yüksek perdeden konuşmak demek değildir. İnsanların işitme güçlüğü çektiğini düşünür gibi konuşmak güzel konuşmak anlamına gelmez.
Televizyonun olmadığı dönemlerde insanlar hoşça vakit geçirebilmek için evlerde, kahvehanelerde, köy odalarında vs. toplanırlardı.
Gelenek gereği her gece bir kitabın bir bölümü sesli olarak okunurdu.
Bugün de çocuklara okuma alışkanlığı kazandırabilmek için ebeveynlerin sesli kitap okuması önerilmektedir. İşte bu önerinin sağlıklı bir şekilde hayata geçirilebilmesi de güzel konuşma (diksiyon) ile mümkündür.
Bu şekilde bireyler hem Türk dilinin özeliklerine ve güzelliklerine sahip olurlar hem de okunulan kitaplarda şiirler, hikâyeler, romanlar vb. ile tanışırlar
Bu tür okumalar daha geniş topluluklara dahi uygulanabilir ve bahsedilen faydaları daha geniş topluluklarda görmek mümkün olabilir. Okul öncesinden ilköğretime, ortaöğretimden yükseköğretime hatta örgün eğitime dâhil olmayan halka dahi bu tür okumalar yapılarak hem okuma alışkanlığı kazandırılır hem de dilin doğru ve güzel kullanımı örnekler üzerinde paylaşılarak güzel konuşan bir topluma ulaşılabilir.
Bunun için çok büyük imkânlara sahip olmaya da gerek yoktur. Dinleyenlerin, okuyucuyu ya da anlatıcıyı görebildikleri ve rahatça oturabilecekleri bir yer yeterli olacaktır. Okuma sırasında eserde geçen kahramanların özelliklerine göre
ses tonu ayarlanır. Bu da yine Diksiyon becerisine sahip olmaya bağlıdır. Eğer Diksiyon becerisine sahip olunursa, okunulan roman, hikâye yahut tiyatro eseri dinleyenler için canlandırılmış havası verecektir. Aksi halde tekdüze ve niteliksiz okunan metinler, dinleyiciyi sıkacak ve metinden tat alınmasını engelleyecektir.
Bir eserin zihinde canlandırılması ile tiyatro veya sinemaya aktarılması arasındaki farkı, okuduğu bir eserin canlandırıldığı gören her okur fark eder. Sinema ve tiyatronun imkânları insanın hayal gücüyle karşılaştırıldığında çok daha sınırlı kalmaktadır. Çünkü hayal gücünün sınırları yoktur. Maddi imkânsızlıklar söz konusu değildir. Okunulan eserde yaşanılan yer, kişiler, zaman, çevre, konusunda herhangi bir sınırlama olmadığı için kişi okunan metinden çok daha fazla zevk alır. Bu sebeple yüksek sesle toplum karşısında yapılan okumalardaki romanlar, tiyatrolar, hikâyeler hatta şiirler nitelikli okunduğunda dinleyiciye çok daha fazla zevk verecektir.
Diksiyon Eğitiminin Amacı:
Konuşma korkusunu yenebilme;
Heyecan kontrolünü sağlayabilme;
Akıcı konuşabilme;
Katılımcıların diyaframlarını kullanmalarını öğrenerek nefeslerini doğru kullanabilmelerini,
Etkileyici bir ses tonuna sahip olabilmelerini,
Anlaşılır ses çıkarabilmelerini,
Konuşma dili ile yazı dili arasındaki farkların ayrımına varmalarını,
Sözcükleri anlamına göre vurgulayabilmelerini,
Vurguda diyalekt yanlışlıklarını giderebilmelerini,
Konuşmalarını tekdüzelikten kurtarmalarını,
Anlatımı vücut diliyle destekleyebilmelerini,
Etkili konuşma planı yapabilmelerini sağlamaktır.
Diksiyon Eğitiminin İçeriği:
Ses organları-diyaframın kullanılması
Diyaframın yeri ve işlevi
Diyafram hareketleri
Soluk alma - durak-solunum
Soluk alma kuralları
Tonlama
Durak yerleri
Nefes kullanma teknikleri
Türkçe´nin ses yapısı, Ünlü ve Ünsüzler
Sesin tanımı
Türkçe´deki sesler ve harfler
Tüm sesli harfler ve söyleniş özellikleri
Diyalekt kusurları
Söyleniş, boğumlama, dil, dudak ve ağız kullanımı
Ağız boşluğu ve rezonansın tanımı
Ünlü ve ünsüzlerde dudak, dil ve ağız kullanımı
Yuvarlama ve ağız tembelliği
Boğumlamanın anlaşılırlığı
Sesin niteliği, karakteri ve tonlama
Aksiyonu ve anlama göre ses
Duyguya ve konuya göre ses
Sesle abartı, küçümseme, önemseme, duygu ve final
Aksiyon ve ses olayları
Konuşmanın yazıdan farklılıkları
Konuşmadaki ses değişiklikleri
Hecelerin doğru söylenişi ve vurgusu
Diksiyon kusurları ve düzeltilmesi
Yanlış tonlama
Yanlış vurgulama
Sesi yanlış kullanma
Yabancı sözcüklerin okunuşları
Yabancı sözcüklerin okunuşları
Vücut dili ve imaj
Konuşurken bedenin anlamı
Jest ve anlamları
Mimik, yüzde imaj, anlatılanla yüz ve bakış uyumu
Konuşma sanatı
Konuşma teknikleri
Konuşma çeşitleri
Doğaçlama çalışmaları
Program, tören sunma
Sunuş çeşitleri, planları ve hazırlık
Etkin sunum yapabilme teknikleri
Ücretsiz ön görüşme yapmak için bizden randevu almanız yeterli olacaktır
Saygın C & C MUĞLA
Adres: Orhaniye Mah. İsmet Çatak Cad. Özman İşhanı Kat:3 No:8 Vergi Dairesi Karşısı, Hastane Yolu Üzeri Muğla
Muğla Diksiyon, diksiyon Muğla, Muğla diksiyon kursu, diksiyon Eğitimi Muğla, konuşma Teknikleri Muğla, Muğla diksiyon Sertifika, diksiyon Eğitmeni Muğla, diksiyon Egzersizleri Muğla ve diksiyon Teknikleriyle ilgili tüm bilgileri buradan takip edebilirsiniz.
